Psaxtiria

Η παρουσία χρωστικών στα φτερά που στόλιζαν πολλούς δεινόσαυρους επιβεβαιώθηκε για πρώτη φορά στο μικροσκόπιο -η ουρά του Sinosauropteryx, ενός μικρόσωμου δεινόσαυρου στην περιοχή της σημερινής Κίνας, είχε περίπου την ίδια απόχρωση με τις τρίχες ενός κοκκινομάλλη. Η μελέτη δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature και πιθανώς θα μεταπείσει τους λίγους παλαιοντολόγους που αμφέβαλλαν ότι οι δεινόσαυροι είχαν πτίλα και μάλιστα χρωματιστά. Επιπλέον, δείχνει να επιβεβαιώνει τη σχέση των δεινόσαυρων με τους απόγονούς τους, τα πτηνά. Η ιδέα ότι οι δεινόσαυροι είχαν πτίλα και ήταν πρόγονοι των πτηνών «πιστεύω ότι είναι πια σίγουρη υπόθεση» σχολίασε ο Πολ Σερένο του Πανεπιστημίου του Σικάγο, κορυφαίος ειδικός στους δεινόσαυρους. Δεν συμμετείχε στην έρευνα, χαρακτήρισε όμως τη δημοσίευση «ορόσημο». Για να εξετάσει το θέμα, ο Μάικ Μπέντον, καθηγητής Παλαιοντολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ στη Βρετανία, χρησιμοποίησε ηλεκτρονικό μικροσκόπιο για να εξετάσει ένα απολίθωμα του Sinosauropteryx ηλικίας 125 εκατομμυρίων ετών.

Ο κινεζικός δεινόσαυρος είχε μήκος γύρω στο ένα μέτρο, το μισό όμως από αυτό αντιστοιχούσε στην εντυπωσιακή ουρά του. Το μικροσκόπιο δεν εντόπισε τις ίδιες τις χρωστικές, αποκάλυψε όμως την ύπαρξη μελανοσωμάτων, κυτταρικών οργανιδίων που περιέχουν πάντα μόρια χρωστικών. Η ύπαρjη σφαιρικών μελανοσωμάτων υποδηλώνει κόκκινο χρώμα, ενώ τα νεφροειδή μελανοσώματα αντιστοιχούν στο λευκό-γκρι. Σε γενικές γραμμές, τα πτίλα της ουράς πρέπει να ήταν καστανέρυθρα. Ο Sinosauropteryx, πάντως, έζησε πολύ πριν από την εμφάνιση των πτηνών και δεν θεωρείται πρόγονός τους. Ήταν «ο πιο πρωτόγονος φτερωτός δεινόσαυρος», όπως διευκρίνισε ο Δρ Μπέντον. Τα πούπουλά του είχαν μήκος γύρω στο μισό εκατοστό και έμοιαζαν περισσότερο με μικρές βούρτσες. Η νέα μελέτη, εκτιμά ο ερευνητής, διαψεύδει παλαιότερες υποθέσεις, σύμφωνα με τις οποίες τα μελανοσώματα των απολιθωμάτων είναι στην πραγματικότητα βακτήρια που μόλυναν το ζώο, και όχι φυσικές χρωστικές.