Psaxtiria

Τα μυστικά μιας βυθισμένης πόλης, η οποία ίσως έδωσε την έμπνευση για τον πιο μυστηριώδη μύθο της αρχαιότητας, τη χαμένη Ατλαντίδα, αναζητούν Βρετανοί αρχαιολόγοι στο Παυλοπέτρι του Νομού Λακωνίας, κοντά στην Ελαφόνησο. Η πόλη, που βρέθηκε στα βάθη της θάλασσας για άγνωστους μέχρι στιγμής λόγους, γύρω στο 1.000 π.Χ., μοιάζει να συγκαταλέγεται μεταξύ των πρώτων λιμένων της Μεσογείου, αφού τα ανασκαφικά στοιχεία έχουν εξαγάγει ευρήματα νεολιθικά και προδίδουν μια ηλικία 5.000-6.000 ετών.Το βυθισμένο Παυλοπέτρι εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1967 από τον αρχαιολόγο Νικ Φλέμινγκ του Εθνικού Ωκεανογραφικού Κέντρου του Σαουθάμπτον. Οι έρευνες εγκαταλείφθηκαν το 1969, αλλά ο Φλέμινγκ που σήμερα είναι 70 ετών εξασφάλισε πριν από λίγο καιρό την άδεια του υπουργείου Πολιτισμού για συνέχιση των εργασιών κι επέστρεψε στον τόπο της νεότητάς του. «Η πόλη αυτή είναι από τις πρώτες που ανέπτυξαν το εμπόριο στη Μεσόγειο. Χάρις στα καθαρά νερά της περιοχής έχουμε καταφέρει να χαρτογραφήσουμε μεγάλο τμήμα της αρχαίας πόλης, και να τοποθετήσουμε σε αυτόν τις κύριες οδούς, τους τάφους, τους ναούς και τις κατοικίες» εξήγησε στην ιταλική εφημερίδα «Ρεπούμπλικα».
«Τα νέα στοιχεία της ενάλιας έρευνας δείχνουν ότι οι κάτοικοι στο Παυλοπέτρι είχαν ήδη αναπτύξει οικιστικά μοντέλα προηγμένα, ένα εμπόριο εξελιγμένο, και είχαν μια πολιτιστική ανάπτυξη ανώτερη αυτής που υποθέτουμε ότι είχαν οι κάτοικοι εκείνης της εποχής» σημείωσε ο αρχαιολόγος Τζάκομο Καβιλιέρ, που συμμετέχει στις υποθαλάσσιες έρευνες. Οι ειδικοί έχουν καταλήξει σε πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα: η πόλη εκτείνονταν σε 100 χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα, τα μισά εκ των οποίων έχουν χαρτογραφηθεί, αφού μεγάλο τμήμα παραμένει θαμμένο στην άμμο. Τις τελευταίες ημέρες όμως, οι ειδικοί ξέθαψαν ένα τεράστιο μέγαρο.
«Πρόκειται για ένα μνημείο στο οποίο διακρίνεται μια σάλα σε ορθογώνιο σχήμα, γεγονός που θα μπορούσε να σημαίνει ότι η πόλη, ή τουλάχιστον έναν τμήμα της, κατοικούνταν μόνο από την υψηλή κοινωνία της» σημείωσε ο καθηγητής ενάλιας αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου του Νότιγχαμ, Τζον Χέντερσον. «Όλα έχουν παγώσει από την ώρα της βύθισης» τόνισε.
Οι ερευνητές θα προσπαθήσουν να κατανοήσουν γιατί το Παυλοπέτρι κατέληξε στα βάθη της θάλασσας. Οι υποθέσεις που μπορεί να κάνει κάποιος είναι πολλές: πιθανώς από ένα τσουνάμι, από μια κατολίσθηση που προκάλεσε ένας σεισμός ή ακόμη κι από τη διαρκή άνοδο της θαλάσσιας στάθμης. Η έρευνα των Βρετανών συνεχίζεται με τη βοήθεια της Εφορίας Ενάλιων Αρχαιοτήτων και τη συμβολή του Εθνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών, που σκοπεύει να κατεβάσει στην περιοχή ειδικό βαθυσκάφος για γεωλογικές έρευνες.